Muzeum Archeologiczne w Krakowie
ma zaszczyt zaprosić na otwarcie wystawy
Mieszczańska kultura palenia tytoniu. Fajki w nowożytnej tradycji i obyczajowości mieszkańców Krakowa
które odbędzie się 21 kwietnia 2017 r. (godz. 14:00)
Celem wystawy jest nowatorskie spojrzenie na jedną z ważniejszych kategorii źródeł archeologicznych okresu nowożytnego. Ekspozycja przeniesie zwiedzającego do egzotycznego świata tureckiej kawiarni, stanowiącej orientalne tło dla głównego nurtu narracji – przedstawienia dotychczasowego stanu wiedzy dotyczącej historii krakowskiego fajczarstwa na podstawie znalezisk archeologicznych. Pragniemy pokazać te przedmioty jako materialny dowód orientalizacji kultury dawnych mieszczan pod wpływem tradycji tureckiej. Będzie to zatem podróż do innego wymiaru kulturowego, związanego z egzotyką wschodnioeuropejskiego fajczarstwa. Na ekspozycji zaprezentowanych zostanie 260 zabytków archeologicznych (m.in. glinianych fajek jednorodnych, lulek oraz akcesoriów wykonanych z porcelany), pochodzących z okresu od XVII do 1. poł. XX w., z kolekcji Muzeum Archeologicznego w Krakowie oraz Zamku Królewskiego na Wawelu.
W dniu otwarcia wystawy (godz. 12:00), dla zainteresowanych historią nowożytnej fajki oraz jej kontekstem archeologicznym, przeprowadzona zostanie sesja naukowa z udziałem m.in. wybitnych przedstawicieli społeczności fajczarzy i fajkarzy. Będzie to wyjątkowa okazja, aby dowiedzieć się, jak współcześnie wygląda produkcja fajek glinianych oraz jakie są różnice w sztuce palenia fajek wykonanych z rzadko stosowanych wśród obecnych fajczarzy materiałów, takich jak glina lub sepiolit.
Porcelanowy zbiornik na kondensat (fot. A. Susuł)
Ekspozycji towarzyszyć będzie jubileusz 25-lecia Pierwszej Krakowskiej Loży Fajki (godz. 16:00), najstarszego klubu fajczarskiego w Krakowie, stowarzyszonego w ogólnopolskiej Radzie Polskich Klubów Fajki. „Krakowska Loża”, zrzeszająca grono koneserów i propagatorów sztuki palenia w fajce, jako ważne zjawisko w historii ruchu fajczarskiego, stała się elementem wystawy jako współczesny kontynuator tego rodzaju tradycji wśród mieszczan krakowskich.
W ramach oferty edukacyjnej dla osób dorosłych i seniorów, przygotowany zostanie program pt. Kalumet, czyli fajka pokoju. Będzie to cykl spotkań przybliżających w oparciu o ekspozycję zagadnienia nowożytnego fajkarstwa oraz fajczarstwa. Zorganizowane zostaną również warsztaty, na których zaproszeni goście (biegli w rzemiośle fajkarskim oraz znawcy sztuki fajczarskiej będący członkami polskich klubów fajki) zademonstrują zabiegi rzemieślnicze związane z wykonaniem fajki glinianej oraz przybliżą arkana sztuki jej palenia.
Ekspozycja objęta została patronatem medialnym e-magazynu fajkowego „Kalumet”. Patronat honorowy sprawuje Rada Polskich Klubów Fajki oraz Pierwsza Krakowska Loża Fajki.
Jakub Puziuk
Główka fajki złożonej-lulki (fot. A. Susuł)
Główka fajki złożonej-lulki (fot. A. Susuł)
PROGRAM SESJI NAUKOWEJ:
Sala konferencyjna Muzeum Archeologicznego w Krakowie
21 kwietnia 2017 r. (godz. 12:00)
Magdalena Szewczyk-Wojtasiewicz (Zamek Królewski na Wawelu, Państwowe Zbiory Sztuki) Fajczarska kultura kawiarniana. Znaleziska fajek zwanych „kawiarnianymi” w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu
Jakub Puziuk (Muzeum Archeologiczne w Krakowie) Najstarsze akcesoria tytoniowe nowożytnych mieszczan krakowskich w świetle źródeł archeologicznych
Marek Parol (Przemyski Klub Fajki) Technologia produkcji fajek glinianych – dawniej i teraz
Adam Zając (Pierwsza Krakowska Loża Fajki) Krótka współczesna historia fajki
Piotr Rudnicki (Pierwsza Krakowska Loża Fajki) Historia ruchu fajczarskiego w Polsce
Główka fajki złożonej-lulki (fot. A. Susuł)
Główka fajki jednorodnej (fot. A. Susuł)
Główka fajki jednorodnej (fot. A. Susuł)